مرکز حرفه ای درمان وسواس مشهد
در اختلال وسواس یا OCD، فکری نگران کننده، ناخوشایند و غیرمنطقی دائم سراغ فرد میآید و فرد درنتیجه رنج ناشی از این فکر و عدم توانایی در بیان این رنج، احساس نیاز میکند که یک رفتار خاص و اجباری را دائماً تکرار کند. افکار استرسزا، ناخواسته و بیربط که مداوم به ذهن خطور مینماید را «وسواس فکری» و زمانی که فرد احساس نیاز میکند تا یک رفتار خاص را مداوم تکرار نماید «وسواس عملی» میگویند. ممکن است اختلال وسواس، پایه ارثی و عصب-شناختی داشته باشد. وقایع ناخوشایند یا روابط ناسالم خانوادگی نیز اختلال وسواس را آغاز یا وخیمتر میکند.
اختلال وسواس یا OCD میتواند در کودکی، در اغلب مواقع نزدیک دهسالگی خود را نشان دهد. بعید است بعد از سن ۳۰ سالگی اختلال وسواس آغاز شود.
مبتلایان به اختلال وسواس به سبب افکار مزاحم و ناراحتکنندهه که مدام به ذهنشان خطور میکند، رنج زیادی میکشند و برای کنترل این رنج، بدون این که از آن صحبت کنند رفتارهایی تکراری از خود بروز میدهند. برای نمونه، خانمی که وسواس فکری کثیف بودن دستش او را از درون مدام آزرده میسازد، بدون این که رنج خود را بگوید شاید در طول روز دستش را پنجاه بار بشوید. (وسواس عملی)
روانشناس بالینی اختلال وسواس
موفقترین درمان برای اختلال وسواس به کار بردن ترکیب عصب درمانی(نوروتراپی) و رواندرمانی است. گاهی افسردگی یا مشکلات عدیده خانوادگی یا یک بیماری دیگر علاوه بر اختلال وسواس در فرد وجود دارد و درمان همزمان آن بیماری یا مسئله، به بهبود هرچه بهتر وسواس بسیار کمک میکند. از آنجایی که ریشه اصلی وسواس در اضطراب و نگرانی قرار دارد و میتوان عوامل ارثی، عصبی و محیطی را همزمان، عامل این اضطراب پذیری زیاد دانست، باید در فرایند درمان روی تقویت و اصلاح عملکرد سیستم عصب مرکزی «مغز» با استفاده از تکنولوژیهایی که کاملا ایمن و اثبات شده از نظر علمی هستند(نوروفیدبک،بیوفیدبک، TDCS ،AVE و…) استفاده کرد.
تکنیکهای رواندرمانی متعددی برای کمک به درمان مبتلایان به وسواس وجود دارد. مهم است در مرحله نخست، بیمار آموزش لازم را درباره ماهیت وسواس و درمانها دریافت کند و حمایت لازم را از خانواده، دوستان و گروه های حمایتی بگیرد.
علائم یا نشانه های اختلال وسواس کدام اند؟
تاکنون فهمیدیم که اختلال وسواس دو دسته علامت دارد: علائم ناشی از وسواس فکری و علائم وسواس عملی. این علائم رنج آور هستند، وقت زیادی از فرد تلف میکنند و به احتمال فراوان در کارکرد روزمره او خلل ایجاد میکنند.
موضوع وسواس فکری در افراد بسیار متنوع است و با ترس و نگرانی همراه است. شایعترین انواع آن به قرار زیر هستند:
- ترس از آلودگی و کثیفی
- ترس از تصادف و اقدامات خشن دیگران (مثل وسواس قفل بودن در خانه به دلیل ترس از دزدی)
- ترس از اقدام خشن یا سوءرفتار جنسی خود (مثلاً مادری مهربان که میترسد فرزند خودش را خفه کند.)
- ترس از بینظمی و قرینه نبودن اشیا و وسایل (مثلاً چینش نامنظم غذا در بشقاب)
- ترس از خطا کردن در انجام کارهای روزمره (ثبت اشتباه اعداد یک کارمند بانک)
- شک و تردید در خصوص وسایل شخصی یا وسایل خطر آمیز(باز یا بسته بودن درب های منزل)
بیشتر مبتلایان به اختلال وسواس میدانند که این ترس و اضطراب آنها منطقی نیست و سعی میکنند آن را نادیده بگیرند و سرکوب کنند. گاهی هم برای رهایی موقت از آن، یک رفتار تکراری انجام میدهند.
وسواس عملی همین رفتاری است که دائماً تکرار میشود تا اضطراب ناشی از وسواس فکری کاهش پیدا کند. وسواس عملی لزوماً با ریشههای اضطراب ارتباط منطقی ندارد. نمونههایی از وسواس عملی:
- شستن دست یا حمام زیاد و مداوم
- پرهیز از دست دادن با دیگران یا دست زدن به دستگیرهی در
- چک کردن مداوم قفل یا اجاق گاز
- شمردن مکرر اجسام و اشیا
- چینش بیش از حد منظم وسایل در خانه یا محل کار
- خوردن غذاها با ترتیب بسیار خاص
- تکرار دعایی خاص به طور مداوم
نوروفیدبک درمانی وسواس فکری و عملی
نوروفیدبک از طریق ثبت کردن امواج الکتریکی مغز فرد و بازخورد دادن به او سعی میکند تا نوعی از خودتنظیمی را به فرد آموزش بدهد. این بازخورد معمولا از طریق صدا یا تصویر به او ارائه شده و از این راه، فرد بررسی می کند که آیا در مغز خود و فعالیت امواج آن تغییرات مناسبی ایجاد شده یا خیر.
نوروفیدبک راهی برای تمرین و فعالیت هدفمند مغز است. برای درک این سوال که نوروفیدبک چیست ، ابتدا باید کمی در مورد امواج مغزی بدانید.
امواج مغزی جریانات الکتریکی هستند که سلولهای مغزی شما را با یکدیگر مرتبط می کنند و کلیه فعالیت های عملی، ذهنی و احساسی ما را ممکن میسازند. امواج مغزی چیزهای زیادی درباره نحوه احساس و عملکرد شما به ما می گویند. عادات فکر ، سطح استرس ، خلق و خوی و عملکرد کلی مغز.
با استفاده از سنسورهای اتصال یافته با چسب های رسانای مخصوص به نقاط مشخص سر ، می توان این فعالیت را اندازه گیری و نظارت کرد. با استفاده از نرم افزار تجزیه و تحلیل مغز (نقشه مغزی QEEG) ، می توانیم مشخص کنیم که کدام فعالیت خاص منجر به بروز علائم شما می شود و در واقع ریشه اختلال عملکردی را مشخص میکنیم..
پس از شناختن زمینه های نگرانی ، می توانیم یک برنامه آموزشی ایجاد کنیم که کمک کند تا مغز شما به حالت کارآمدی برسد.
بیشتر بدانیم: نوروفیدبک چگونه انجام میشود؟
با یکی از بهترین مراکز نوروتراپی و رواندرمانی مشهد تماس بگیرید.