نوروفیدبک و نشانه های بالینی دردهای مزمن

دردهای مزمن ،یکی از مهمترین معضلات پزشکی در جهان هستند که سالیانه میلیونها نفر دچار آن میشوند. درد مزمن دردی است غیر سرطانی که کم و بیش از تداوم برخوردار است و معمولاً دوره زمانی ۶ماههای را بهعنوان ملاک تشخیصی برای مزمن شدن درد در نظر میگیرند.

دردهای  شکمی روانتنی دردهایی هستند که علی رغم انجام معاینات دقیق و گرفتن شرح حال کامل و بررسی های اولیه آزمایشگاهی و اقدامات فوق به تشخیص قطعی و یا احتمالی نرسیده باشند. این دردها حدود ۱۳ تا ۴۰ درصد بیماران بستری در بخش های اورژانس جراحی را تشکیل می دهند.

اضطراب، استرس و افسردگی اختلالات بالینی مشکلات روانشناختی همراه درد مزمن

درد شکمی مزمن به وجود حداقل ۳حمله درد در طی حداقل ۳ماه و یا درد مداوم بیش از یک ماه که باعث اختلال در  عملکرد فرد شود گفته میشود. آن دسته از بیماران مبتلا به درد مزمن که در بیان و تنظیم هیجانات خود مشکل دارند در مواقع پریشانیهای هیجانی، نشانههای جسمانی نشان میدهند. پژوهش های مختلف نشان داده اند که درد مزمن با اضطراب، افسردگی و استرس همراه است.

پژوهش های مختلف نشان داده اند که سطوح علائم روانشناختی، به خصوص اضطراب و افسردگی در بیماران مبتلا به دردهای مزمن بالا هستند. آگاهی از نقش عوامل روانی- اجتماعی در درد و مشکلات روانشناختی همراه میتواند نقش بسیار مهمی در کنترل و پیشگیری از اختلالاتی مانند درد شکمی مزمن ایفا نماید.
اضطراب، افسردگی و استرس میتوانند موجب ایجاد شکست و ناسازگاری در فرد شود او را از بخش عمده ای از امکانات و توانمندی هایش محروم می سازد. فرد در پی اضطراب، افسردگی و استرس با کاهش کارآمدی روبرو میگردد.

نوروفیدبک از بهترین روش های درمان مشکلات روانشناختی

روش های مقابله با افسردگی، اضطراب و استرس را میتوان به دو گروه درمان های زیستی (دارو و عصب درمانی) و درمانهای شناختی و رفتاری (رواندرمانی) تقسیم کرد.

ازجمله روشهای رفتاردرمانی که به منظور مواجهه با اضطراب، افسردگی و استرس استفاده میشود میتوان از نوروفیدبک نام برد.

نوروفیدبک همچون بیوفیدبک نوعی شرطی سازی کارکرد الکتریکی مغز است و موجب میشود تا عملکرد فرد به سطح بهینه برسد. هدف نوروفیدبک  بهنجار کردن فرکانس های عصبی نابهنجار به وسیله افزایش آگاهی بر الگوهای امواج مغزی نرمال شده است. نوروفیدبک که برخی متخصصان از آن بعنوان حلقه ارتباط روانشناسی با فیزیولوژی یاد میکنند به عنوان رویکردی جدید در تبیین و درمان بیماریهای روانی و نرولوژیکی و حتی ارتقای توانمندی مغزی (ذهنی) و عملکرد مطلوب نمایان شده است.پ

نوروفیدبک با ثبت امواج مغزی (EEG) عملکرد مغز را به صورت اطلاعات رایانه ای تهیه میکند و این اطلاعات فیزیولوژیکی را که از طریق امواج مغزی جلوه میکند به ما ارائه میدهد خروجی به دست آمده توسط رایانه بر پایه نظریه شرطی سازی عاملی و تقویت مثبت و منفی است.
تکانه های الکتریکی به وسیله نوروتراپی آماده سازی میشوند و دامنه آن در باندهای فرکانسی فیلتر شده مجزا دریافت میشود. درنتیجه این اطلاعات به صورت دیداری و شنیداری به مراجع ارائه میشود و این به وسیله رایانه به بیمار کمک میکند تا امواج مغزی خود را تعدیل کند.

نوروفیدبک را بیشتر بشناسیم

در جلسه آموزشی نوروفیدبک مراجع میتواند یاد بگیرد که الگوی امواج مغزی خود را شرطی سازد و سطح بهینه را افزایش دهد.

متخصصان معتقدند که نوروفیدبک تکنیکی است که از بازخورد فعالیت الکتریکی مغز در حین شرطی سازی عاملی و در جهت اصلاح الگوهای امواج مغزی آشفته عمل میکند. در واقع نوروفیدبک از طریق شرطی سازی عاملی موجب افزایش هم زمان ریتم حسی-حرکتی مراجع یا امواج مغزی بتا در نقاط مغزی خاصی که فرکانس خوبی نئارند، می شود.

این شرطی شدن موجب می شود تا در هنگامی که فرکانس ریتم حسی-حرکتی یا بتا در حال افزایش است، امواج تتا در نقاط رایج کاهش یابد.

هدف نوروفیدبک درمان واقعی مشکلات در جهت مدیریت علایم اختلالات روانپزشکی است. تمرینات همه جانبه مانند نوروتراپی به اصلاح واقعی علت های اختلالات می پردازند.

از نوروفیدبک میتوان در درمان افسردگی، اضطراب، اختلالات خلقی، اختلال استرس پس سانحه، درمان مجرمین،درمان وسواس،کاهش ادراک درد و افزایش هوش و توجه استفاده کرد.

بیشتر بدانیم:   نوروفیدبک چیست و چگونه اجرا میشود؟                      TDCS چیست؟

نتایج پژوهش های معتبر در خصوص اثرات نوروفیدبک

پژوهشگران نشان دادند که نوروفیدبک توانست اضطراب را به شکل معنیداری در دختران مبتلا با اضطراب اجتماعی کاهش دهد. و نیز نشان دادند که درمان نوروفیدبک بر کاهش اضطراب در افراد مبتلا به اختلال پانیک مؤثر واقع شد. در پژوهشی پورابراهیمی و همکاران  نشان دادند که نوروفیدبک باعث کاهش اضطراب و افسردگی در افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری شد.

جهانیان نجف آبادی و همکاران در پژوهش خود نشان دادند که نوروفیدبک توانست اضطراب مردان مراجعهکننده به مرکز مشاوره را کاهش دهد. اسکندری و همکاران در پژوهشی نشان دادند که نوروفیدبک واقعی در مقایسه با نوروفیدبک غیرواقعی در تنظیم امواج مغزی و کاهش شدت علائم افسردگی افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی مؤثرتر بود.

محمد زاده و محمد زاده در پژوهشی با هدف بررسی اثربخشی نوروفیدبک در مبتلایان به اختلال افسردگی نشان دادند درمان نوروفیدبک باعث کاهش افسردگی شد.