کلینیک درمان بیش فعالی و نقص توجه
ﺑﯿﺶﻓﻌﺎﻟﯽ ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﯾﻊﺗـﺮﯾﻦ ﻣﺸـﮑﻼت روان ﺷـﻨﺎﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در دورانﮐﻮدﮐﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﻣﯽﺷﻮد.
ﯾﮑﯽ از اﺧﺘﻼلﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﯿـﺰان شیوع۴ تا۶ درﺻــﺪ در ﺳــﻨﯿﻦ ﮐــﻮدﮐﯽ ﻣﻮﺟــﺐ ﺑــﺮوز ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺷﻮد اﺧﺘﻼل ﻧﺎرﺳﺎﯾﯽﺗﻮﺟﻪ/ ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯽ می باشد.
ﺗﺸﺨﯿﺺ ﯾﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪ وﺟﻮد ﻋﻼﺋﻢ ﻣﺘﻌﺪد در زﻣﯿﻨﻪی ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﯾﺎ ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯽ-ﺗﮑﺎﻧﺸﮕﺮی ﯾﺎ ﻫﺮ دو آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣـﯽ آﯾـﺪ.
به ۳ نوع:
ﺑﯽﺗﻮﺟـﻪ، ﺑـﯿﺶ ﻓﻌـﺎل – ﺗﮑﺎﻧﺸـﮕر یا نوع مرکب تقسم می شود.
حدود ۳تا۵ درﺻﺪ ﮐﻮدﮐﺎن ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺪرﺳﻪ دارای اﺧﺘﻼل ﻧﺎرﺳﺎﯾﯽﺗﻮﺟﻪ/ ﺑیش فعالی هستند.
در پسر ها ۹-۲ برابر شایع تر است.
همچنین عوامل خانوادگی مثل تعداد فرزندان،سابقه‌ی ابتلای والدین به بیش فعالی یا سایر اختلالات روان پریشی عواملی برای بروز اختلال است.
وزن پایین هنگام تولد می تواند از دیگر عوامل بروز این اختلال باش.
همچنین ۳۰ تا ۷۰ درصد از کودکانی که دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی هستند علائم این اختلال را تا بزرگسالی نیز از خود نشان می دهند.
اﯾﻦ اﺧﺘﻼل ﺑﺎ ﻋﻼﺋﻤﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ:
- ﻧﺪاﺷـﺘﻦ ﺗـﺎب ﻣﻘﺎوﻣـﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ
- ﮐﺞ ﺧﻠﻘـﯽ
- ﺑـﯽ ﺛﺒـﺎﺗﯽ ﺧﻠﻘـﯽ
- ﻃـﺮد ﺷـﺪن از ﺳﻮی ﻫﻤﺴﺎﻻن
- واﮐﻨﺶ ﺷﺪﯾﺪ اﻃﺮاﻓﯿﺎن همراه است
اختلال نقص توجه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﺮﺿﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋـﺪم ﺗﻮﺟـﻪ، اﺷــﮑﺎل در ﺑــﻪ ﺗــﺎﺧﯿﺮ اﻧــﺪاﺧﺘﻦ ﺧﻮاﺳــﺘﻪ ﻫــﺎ، ﺑــﯿﺶﻓﻌــﺎﻟﯽ، ﺗﮑﺎﻧﺸﮕﺮی و داﻣﻨﻪیﮐﻮﺗﺎه می توان گفت.
در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﻋﺪم رﺷﺪ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ،ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی،اﺧﺘﻼﻻت ﺳﻠﻮک و اﻓﺖ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﻧﯿـﺰ ﺑـﺎ اﯾـﻦ اﺧـﺘﻼل ﻫﻤـﺮاه اﺳـﺖ.
ﻣﺤﯿﻄﯽﮐﻪ ﮐﻮدک ﺑـﯿﺶ ﻓﻌـﺎل در آن آﻣﻮزش ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ و واﻟﺪﯾﻨﯽ ﮐﻪ ﮐﻮدک ﺑﺎ آﻧﻬـﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ و ﺣﺘـﯽ ﺧـﻮد ﮐﻮدﮐـﺎن ﻧﯿـﺰ دارای ﺗـﻨﺶ ﻓﺮاواﻧــﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﮔﺎری ﮐﻤﯽ را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫﻨـﺪ.
ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﯾﻦ اﺧﺘﻼل ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﻧﯿﺎزﻣﻨـﺪ آﻣﻮزشﻫـﺎی وﯾـﮋه ﻧﯿﺴـﺘﻨﺪ.
ﺑﻠﮑـﻪ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی رﻓﺘﺎری ﺑﻪ واﻟﺪﯾﻦ و ﻣﺮﺑﯿﺎن آنان را در محیط هایﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﮕﻬﺪاﺷـﺖ.
ﻣﺸﺨﺼﺎت رﻓﺘﺎری ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﯿﺶﻓﻌﺎل ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺧـﺘﻼل در ﻧﻘﺺ ﺗﻮﺟﻪ
- ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺪون ﻫﺪف دﺳﺖ و ﭘﺎ
- ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ در ﭘﯽﮔﯿﺮی آﻣﻮزش
- ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﺧﻮردن در ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ
- ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﮑﺮر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ و ﺑﺎزیﻫﺎ
- ﮔﻢ ﮐﺮدن ﻣﮑﺮر وﺳﺎﯾﻞ ﺷﺨﺼﯽ
- اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎی ﺧﻄﺮﻧﺎک در اﺛﺮ ﺑﯽ اﺣﺘﯿﺎﻃﯽ
- ﻏﺎﻟﺒﺎً در ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻮدن
- ﭘﺮﺣﺮﻓﯽ
- اﯾﺠﺎد دردﺳﺮ ﺑﺮای ﻫﻢ ﮐﻼﺳﯽ ﻫﺎ
- ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺮﯾﻊ ﻗﺒﻞ از ﺷﻨﯿﺪن ﺳﻮال ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ
- رﻋﺎﯾﺖ ﻧﮑﺮدن ﻧﻮﺑﺖ
- ﺣﻮاس ﭘﺮﺗﯽ در اﺛﺮ ﻣﺤﺮک ﻫﺎی ﺑﯿﺮوﻧﯽ
- ﺳﺮ و ﺻﺪای زﯾﺎد ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزی ﮐﺮدن
- ﮔﻮش ﻧﺪادن ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ دﯾﮕﺮان در اﺛﺮ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ
- ﺳﺮﭘﺎ ﺑﻮدن در اﮐﺜﺮ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ
- اﺷﺘﺒﺎه ﻣﮑﺮر در اﺛﺮ ﺑﯽدﻗﺘﯽ
- ﻗﻄﻊ ﺻﺤﺒﺖ ﯾﺎ ﻣﺪاﺧﻠﻪ در ﮐﺎر دﯾﮕﺮان
- ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺻﻨﺪﻟﯽ ﺑﺪون اﺟﺎزه
- اﺷـﮑﺎل در ﺑﺮﻗـﺮاری ارﺗﺒــﺎط ﺑـﺎ ﻫــﻢ ﮐﻼﺳـﯽ ﻫــﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﺪم ﭘﺬﯾﺮش از ﺟﺎﻧﺐ ﻫﻤﺴﺎﻻن
- اﺧﺘﻼل در ﯾﺎدﮔﯿﺮی و اﻧﺠﺎم ﭼﻨﺪ ﮐﺎر ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ
اولیا و تعامل با کودکان بیش فعال:
ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﻘـﺶ ﻋﻮاﻣـﻞ ژﻧﺘﯿﮑـﯽ – ﺧـﺎﻧﻮادﮔﯽ در ارﺗﺒـﺎط ﺑـﺎ ﻧﻘﺺ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺶ ﻓﻌﺎﻟﯽ ﯾﮑﯽ از ﻃﺮحﻫﺎی ﮐﻠﯿﺪی در درﻣﺎن آن اﺳﺖ.
زﯾﺮا ﻋﻤﻠﮑﺮد واﻟﺪﯾﻦ و ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺴـﻠﻤﺎً ﺑـﺎ وﺟـﻮد ﻣﺸﮑﻼت ﻓﺮاواﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺧﺘﻼل در ﭘﯽ دارد ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎ و ﺳﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎری ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد.
ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ارزﯾـﺎﺑﯽ و ﻣﺪاﺧﻠـﻪ ی واﻟــﺪﯾﻦ ﻣــﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﻣﺪاﺧﻠـﻪ ﻫــﺎی درﻣــﺎﻧﯽ را ﺑــﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻫﻤﺮاه ﮐﻨﺪ.
ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﻤﮑﺎری ﺑﯿﺸـﺘﺮ واﻟﺪﯾﻦ در زﻣﯿﻨﻪی درﻣﺎن ﻣﯽﺷـﻮد.
ﺑﯿﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻧﺎﻣﻨﺎﺳـﺐ در رواﺑـﻂ واﻟـﺪ – ﻓﺮزﻧــﺪ و اﺧــﺘﻼل ﺑــﯿﺶ ﻓﻌــﺎﻟﯽ راﺑﻄــﻪ ی ﻣﻌﻨــﺎداری وﺟــﻮد دارد.
همان گونه که والدین بَر اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ
ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﯿﺰ ﺑـﺎ وﯾﮋﮔـﯽ ﻫـﺎی ﺷﺨﺼــﯿﺘﯽ ﺧــﻮد ﻧﯿــﺰ ﺗــﺎﺛﯿﺮات ﻗﺎﺑــﻞ ﻣﻼﺣﻈــﻪ ای ﺑــﺮ رﻓﺘــﺎر واﻟــﺪﯾﻦ ﻧﯿــﺰ دارﻧــﺪ.
برنامه ی مداخله ای برای والدین:
۱)ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻮدک
– اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺸﻮﯾﻖﻫﺎی ﻏﯿﺮﮐﻼﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﮕﺎه ﻣﺤﺒﺖ آﻣﯿـﺰ، دﺳﺖ ﮐﺸﯿﺪن روی ﺳﺮ، ﺑﻐﻞ ﮐﺮدن و ..
– ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻫﺎی ﮐﻼﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺎﻟﯿﻪ، ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﻪ و..
– در ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻮدک ﺑﺮای ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻣـﯽ ﺗـﻮان ﺗﻮﺟـﻪ ﺧـﻮد را از ﮐـﻮدک ﺑﺮﮔﺮداﻧـﺪ
و در ﺻﻮرت اداﻣﻪ داﺷﺘﻦ ﮐﺎر ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻮدک ﻣﯽ ﺗـﻮان ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﻣـﻮرد ﻋﻼﻗـﻪ ی وی را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﻮﻗـﺖ و ﺑﺴــﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻗﻄﻊ ﮐﺮد
و ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﻼ ﮐﺎر ﯾﺎ ﺑﺎزی ﻣـﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ﻫﺮ وﻗﺖ او ﺑﻪ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ رﻓﺘﺎر ﮐﻨـﺪ دوﺑـﺎره ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻮرد دﻟﺨﻮاه اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ.
۲) ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻘﺘﺪراﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺘﻀﺎد ﺑﺎ رﻓﺘﺎر ﻣﻨﻔـﯽ ۲ ﮐﻮدک:
– ﻣﻮﻗﻊ دﺳﺘﻮر دادن ﺑﻪ ﮐﻮدک ﺑﺎزﺧﻮرد ﻓﻮری درﺑـﺎره ی ﻧﺤــﻮه ی اﺟــﺮای دﺳــﺘﻮر ﺑﺪﻫﯿــﺪ و ﭼﮕــﻮﻧﮕﯽ اﻧﺠــﺎم آن درﺧﻮاﺳﺖ را ﻧﻈﺎره ﮐﻨﯿﺪ.
روش های درمان بیش فعالی:
روش های درمان بیش فعالی:نوروفیدبک در درمان بیش فعال:
نوروفیدبک روشی است که به کمک امواج مغزی، جریان رفتار و افکار را در افراد تغییر می‌دهد.
در این روش برای مثال به فرد توسط کامپیوتر تصویری ارایه می‌شود.
این تصویر ارایه شده اما با جریان تمرکز و تفکر فرد تغییر می‌کند.
فرض کنید یک کودک ۷ ساله مبتلا به بیش فعالی روبه روی یک کامپیوتر نشسته و درحال تماشای کارتون مورد علاقه خودش است.
همزمان به سر کودک الکترودهایی وصل است که فعالیت عصبی نورون‌ها را ثبت می‌کند.
در ادامه هرگاه این جریان به سمت بی توجهی برود تصویر کارتون کوچک و کوچک‌تر می‌شود.
کودک بدون یادگرفتن تکنیکی جدید سعی می‌کند تا تصویر را با توجه خودش بزرگ‌تر کند.
رفته رفته کودک نحوه تمرکز کردن و ماندن بر یک موضوع را توسط خودش فرا می‌گیرد.
روان درمانی در درمان بیش فعالی :
روان درمانی مکانیزمی شبیه به عمل نوروفیدبک دارد.
با این تفاوت که سعی درمانگر بر این است که رفتارهای مختلف را مرحله به مرحله اصلاح کند.
معمولا رواندرمانگران با دادن تکالیف مختلف به افراد مبتلا به کمبود توجه-بیش فعالی در محیط‌های خارج از کلینیک، سعی می‌کنند تا الگوی رفتاری افراد را تغییر دهند.
در نهایت آن‌ها را به افرادی بهنجار و طبیعی نزدیک کنند.
دارو درمانی بیش فعالی:
داروها توسط تغییر دادن شیمی مغز باعث تغییر رفتار افراد می‌شوند.
هر رفتاری که ما می‌کنیم ریشه در فعالیت مغزمان دارد.
این فعالیت بدین صورت است که فرمانی از مغز صادر شده، به بخش‌های دیگر مغز رفته و در نهایت وارد دستگاه پیکری ما می‌شود
یا می‌تواند به صورت یک فکر باشد و از دستگاه عصبی به ماهیچه‌ها منتقل نشود.
افرادی که رفتار نابهنجار دارند با دارو درمانی به صورت مصنوعی، رفتار خود را تغییر می‌دهند.
اما در طی زمان مغز آن‌ها به صورت خودآگاه پی به مشکلات خودش می‌برد و با سرعت کم رفتار را اصلاح می‌کند.
اما مشکلاتی مثل مقاومت دارویی و یا اثرات جانبی آن معمولا دلایلی هستند که باعث می‌شود تا خانواده‌ها مجبور شوند مصرف دارو را به مدت محدودی برای فرزند خود ادامه دهند.
