مرکز تشخیص و درمان اختلال بیش فعالی و نقص توجه
بیش فعالی که به اختصار ADHD خوانده می شود نوعی اختلال شایع است که حدود هشت تا ۱۰ درصد کودکان را مبتلا می کند.
این بیماری در پسران شایعتر از دختران است که هنوز دلیل اصلی آن مشخص نشده است.
ویژگی های اولیه بیش فعالی از سال های اولیه رشد یعنی قبل از ورود به مدرسه شروع می شود.
بیش فعالی دارای ویژگی های بارزی است که شامل :
- پرتحرکی
- کمبود توجه
- کمبود تمرکز
- بروز اعمال ناگهانی و غیرقابل پیش بینی می شود.
این اختلال سه نوع است:
نوع اول: در گونه اول که کودک فقط در توجه و تمرکز مشکل دارد.
نوع دوم: در نوع دوم فقط پرتحرکی دیده می شود.
نوع سوم: بالاخره نوع ترکیبی که کودک هم پرتحرک است و هم مشکل توجه و تمرکز دارد.
این اختلال در کودکان دبستانی و در پسرها سه تا پنج برابر شایع تر از دختران است و بیشتر در پسران اول خانواده مشاهده می شود. معمولا اختلال از سه سالگی به بعد تشخیص داده می شود. کودکان مبتلا در دوره شیرخواری اکثرا پرتحرک هستند و دست ها و پاهای خود را زیاد حرکت می دهند.
ﻋﻼﺋﻢ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ اﺧﺘﻼل ﻣﻌﻤﻮﻻ در سنین ۱۰ الی ۱۲ سالگی رخ ﻣﻲ دﻫﺪو ﺑﻬﺒﻮدی ﻗﺒﻞ از ۱۲ﺳﺎﻟﮕﻲ ﻧﺎدر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.ﮔﺎﻫﻲ ﻋﻼﺋﻢ در ﺑﻠﻮغ ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺑﺰرﮔﺴﺎﻟﻲ اداﻣﻪ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ.
ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ سن ﭘﺮ ﺗﺤﺮﻛﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪه وﻟﻲ اﺧﺘﻼل ﺗﻤﺮﻛﺰ و بروز رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨد ﺑﺎﻗﻲ بماﻧﻨﺪ. ۱۵-۲۹ درصد ﻣﻮارد ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ اداﻣﻪ می یابد.
در ﺻﻮرت ﻋﺪم اراﺋﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ – ﻫﺎی درمانی ﻣﻨﺎﺳﺐ ، ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺳﻮم ﺗﺎ ﻧﺼﻒ اﻳﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻮد را با ﺑﻴﻤﺎرﻳﺸﺎن تطبیق دهند.
علایم اختلال بیش فعالی را بیشتر بشناسیم
کودکان دارای اختلال بیش فعالی دارای چنین نشانه هایی هستند:
- کم خواب، کم غذا هستند و زیاد گریه می کنند.
- قطع پی‌درپی گفت‌وگو و مکالمه بزرگ‌ترها
- پاسخ دادن به سؤال، پیش از آنکه جمله‌ی سؤال‌کننده به پایان برسد.
- بی‌صبری و بی‌تحملی شدید طوری که هر آنچه طلب کرد، باید در همان لحظه آن را دریافت کند.
- پرحرفی
- مدام در حال حرکت و جنب‌و‌جوش بودن
- بی‌صبری و نداشتن تحمل برای ایستادن در صف و رعایت نوبت
- عصبی و حساس بودن و مرتب پایین و بالا پریدن
- هل دادن بقیه‌ی کودکان
- برهم زدن بازی بقیه
- انجام تکلیف‌های مدرسه بدون توجه و دقت
- «قاپیدن» وسایل و اسباب‌بازیهای کودکان دیگر
- نداشتن مهارتهای لازم در برقراری ارتباط‌های اجتماعی با دیگران
- گم‌کردن وسایل شخصی
- از این شاخه به آن شاخه پریدن
تشخیص بیش فعالی با یک آزمون خاص امکانپذیر نیست و مجموعه ای از این علائم باید (حداقل در مدت شش ماه) مورد بررسی قرار بگیرد.
کودک این موارد را معمولا قبل از هفت سالگی نشان می دهد.
همچنین کودکی که دارای این نشانه هاست با رفتارهایش اطرافیان خود را در محیط های مختلفی مانند مدرسه یا خانه دچار مشکل می کند و حتی با گروه دوستان و همسالان خود نیز به راحتی کنار نمی آید.
در مقابل این دسته از پدر و مادرها، والدینی هستند که نمی خواهند مشکل کودک خود را بپذیرند و معمولا با بهانه آوردن از هشدارهای معلمان و سایر اطرافیان طفره می روند.
اگر این کودکان در زمان مناسب درمان نشوند، نمی توانند در امور آموزشی و فعالیت های اجتماعی خود موفق عمل کنند و ممکن است برای خود و اطرافیانشان مشکل آفرین باشند.
مشاوره و آموزش والدین دارای کودکان بیش فعال
اصلاح و تقویت روابط والد-فرزندی
- توجه مثبت به کودک
- توجه مقتدرانه به تمام فعالیت های متضاد با رفتار منفی کودک
- صدور دستور های موثر
- آموزش عدم مداخله و قطع فعالیت های والدین توسط کودک
- اجرای سیستم اقتصاد ژتونی و کسب امتیاز برای دریافت جایزه در خانه
- تنبیه کودک هنگام انجام رفتار نامناسب
- یادگیزی تنبیه کودک در زمان انجام رفتارهای نامناسب
بررسی روانشناسی درباره ی کارایی درمان های روانشناختی و دارویی رو به هم رفته حاکی از آن است که کودکان و نوجوانانی که به هر ترتیب تدابیر درمانی دریافت می کنند نتایج بهتری می گیرند تا کسانی که تحت هیچ گونه درمان قرار نمی گیرند.
طبق نظر روانشناس کودک میزان کارایی هر روش معین درمانی احتمالا بیش از هر چیز به نوع اختلال کودک یا نوجوان بستگی دارد. بایستی کودک را در جمع خانواده در نظر گرفت ، مخصوصا از این جهت که خانواده نیز بایستی تدابیر درمانی و سیاست های ویژه تربیتی داشته باشند. از این لحاظ که کودک و نوجوان به ندرت خودشان خواستار درمان می شوند و انگیزه لازم برای درمان را ندارند .
درمان بیش فعالی کودکان توسط مشاور متخصص کودک و نوجوان، با روش های کاربردی، رفتار های مختلف کودک را به تدریج اصلاح می کند و الگوهای رفتاری نادرست را به الگوهای رفتاری درست و صحیح تغییر می دهد و سعی می کند تا کودکان بیش فعال را به افرادی نرمال نزدیک کند.
همچنین آموزش های ویژه به والدین بخش مهمی از جلسات مشاوره و روانشناسی کودکان بش فعال است.
کلینیک نوروفیدبک مختص کودکان بیش فعال و نقص توجه در مشهد
امروزه روش درمانی نوروفیدبک، یکی از رایجترین روشهای درمانی در درمان اختلال کم توجهی – بیش فعالی است. نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی است که عملکرد را از طریق اصلاح الگوهای مغزی بهبود میبخشد.
نوروفیدبک یک روش درمانی برای دریافت پسخوراندهای عصبی است. در این روش با استفاده از تکنیک های رفتاردرمانی، شرکتکننده نحوه اثرگذاری بر فعالیتهای مغزی را فراگرفته و میتواند باعث بهبود در فعالیتهای خودتنظیمی خویش، شود. از این روش درمانی برای درمان سردرد، صرع، افسردگی، اختلال های خواب، مشکلات ویژه یادگیری، اختلال کم توجهی – بیش فعالی و همچنین بهبود فعالیت ورزشکاران، هنرمندان و دانشجویان استفاده میشود.
یکی از اختلال هایی که امروزه نتایج بسیار نویدبخشی را در درمان با نوروفیدبک نشان میدهد، اختلال کم توجهی – بیش فعالی است.
بیشتر بدانیم: همه چیز درباره نوروفیدبک
این اختلال شرایطی ایجاد میشود که انتقال دهنده های عصبی کافی تولید یا استفاده نمیشوند که خود این امر مسبب ارتباطات ناموثر بین نورونها میشود. فرآیند اثرگذاری نوروفیدبک براساس شرطی سازی کنشگر است. در واقع، در این روش درمانی، زمانی که نورونها با یکدیگر ارتباط برقرار کنند یا به بیان دیگر سریعتر شلیک کنند، به مراجع پاداش داده میشود.
