برخی نکات ضروری جهت یادگیری بهتر
۱- تمرکز کلید یادگیری
تمرکز، یکی از مولفههای اصلیِ حافظه است. برای اینکه اطلاعات از حافظهی کوتاهمدت به حافظهی بلندمدت شما منتقل شوند، باید به صورت فعّال و مستمر به این اطلاعات توجه کنید. سعی کنید مطالب جدید را در شرایطی یاد بگیرید که هیچ عاملی (مثل تلویزیون، موسیقی و …) تمرکز شما را به هم نمیزند.
اگر هم اتاقیهای شلوغ یا بچّههای پر سروصدایی دارید، احتمالا به این سادگیها نمیتوانید از شرِ حواسپرتی خلاص شوید. در این شرایط میتوانید زمانی را برای تنهاییهای خود، کنار بگذارید. از هماتاقیهایتان بخواهید، کمی تنهایتان بگذارند و از همسرتان خواهش کنید یک ساعتی از بچّهها مراقبت کند تا بتوانید روی کارتان تمرکز کنید.
۲– زمان مطالعه را به مراحل مختلف تقسیم کنید
یادگیری مطالبِ جدید در جلسات مختلف و با فواصل زمانیِ بیشتر، به شما کمک میکند زمان مورد نیاز برای پردازشِ اطلاعات را در اختیار داشته باشید. تحقیقات نشان داده است، دانشآموزانی که مطالب جدید را در جلسات منظم و با فاصله یاد میگیرند، این مفاهیم جدید را بسیار بهتر از دانشآموزانی که با همهی این مطالب در یک جلسهی طولانی آشنا شدهاند، به یاد میآورند.
۳- اطلاعاتی که یاد میگیرید را دستهبندی و منظم کنید
محققان متوجه شدهاند که اطلاعات مختلف در حافظهی ما در دستهبندیهای مرتبط و مشخص ذخیره میشوند. شما میتوانید با دستهبندی و جدا کردن اطلاعاتی که یاد میگیرید از این ویژگی، بهرهها ببرید. کافی است مفاهیم و جملات مشابه را در یک دسته قرار دهید یا یک طرح کلی از یادداشتها و کتابهایی که میخوانید درست کنید تا بتوانید مفاهیم مشابه را در یک گروه قرار دهید.
۴- از روشهای رمزگردانی غافل نشوید
روش های رمزگردانی، ابزاری است که دانشآموزان معمولا از آن برای یادآوری اطلاعات مختلف استفاده میکنند. رمزگردانی، عامل مهمی برای یادآوریِ بهتر اطلاعات است. مثلا میتوانید برای حفظ کردن جملهای که باید آن را به خاطر بسپارید، در ذهنتان آن را با یک مسئلهی معمولی و عادی که با آن آشنا هستید، پیوند بزنید. بهترین روشهای یادیار، آنهایی هستند که بدیع هستند، از تصوّراتِ مثبت شکل میگیرند و جنبهی طنز دارند. میتوانید برای به خاطر سپردن اطلاعات از شعر، آهنگ و یا یک لطیفه استفاده کنید.
۵- مطالبی که مطالعه میکنید را برای خود بازگو کنید
برای اینکه اطلاعات جدیدی را که به خاطر میسپارید، به یاد بیاورید، باید آنها را در حافظهی بلندمدتتان کُدگذاری کنید. یکی از روشهای بسیار قدرتمند کدگذاریِ اطلاعات، تکرار مفاهیم و جزئیات است. برای ملموستر شدن مفهوم کدگذاری اطلاعات، میتوان از این مثال استفاده کرد: تعریف اصلی یک عبارت را بخوانید، آن را به حافظه بسپارید و سپس اطلاعاتِ جزئیتری را دربارهی عبارت مورد نظر، مطالعه کنید. بعد از اینکه چند بار این کار را تکرار کنید، احتمالا متوجه میشوید که یادآوری اطلاعات، خیلی سادهتر شده است.
۶- مطالب را تصویرسازی ذهنی کنید
خیلی از افراد برای یادگیری و یادآوریِ بهتر آموختهها، اطلاعات و مفاهیم جدید را تجسم میکنند. به عکسها، نمودارها و سایر تصاویر کتابهای درسی خود دقت کنید. اگر نشانههای تصویری زیادی در اختیار ندارید، نشانههای مخصوص به خودتان را درست کنید. مثلا در حاشیهی یادداشتهایتان، نمودار یا شکلهای مختلف بکشید و یا از ماژیکهای نشانگر یا خودکارهایی با رنگهای مختلف برای دستهبندیِ اطلاعاتی که مطالعه میکنید، استفاده کنید.
۷- بین اطلاعات جدید و دانستههای قبلی، ارتباط برقرار کنید
وقتی مطالب جدید و ناآشنا را یاد میگیرید، سعی کنید بین آنها و دانستههای قبلیتان، ارتباط برقرار کنید. با ایجاد ارتباط، بینِ مطالبی که از قبل میدانید و ایدههای جدید، میتوانید تواناییِ به خاطر سپردن و یادآوری آنها را به شکلِ چشمگیری افزایش دهید. برای یادآوریِ وظایف عادی روزانهی خود (مثل خریدن نان!) هم میتوانید همین کار را تکرار کنید.
۸- مفاهیم جدید را به بقیه آموزش دهید
تحقیقات نشان میدهد که مطالعهی مطالب جدید با صدای بلند در یادگیری آنها تأثیرِ بسزایی دارد. تجربهی معلمان و روانشناسان نیز ثابت کرده است که آموزشِ مفاهیم جدید توسط خود دانشآموزان به سایر همکلاسیها، فرآیند یادگیری و یادآوری مفاهیم جدید را بهبود میبخشد. شما میتوانید از این ایده در فرآیندِ مطالعه و یادگیری خودتان، استفاده کنید. مثلا میتوانید مفاهیم و اطلاعات جدید را به یکی از دوستان خود یا کسی که با او درس میخوانید، آموزش بدهید.
۹- به مطالب دشوار، بیشتر توجه کنید
مطالب دشوار نیازمند توجه و تمرکز بیشتری است، چرا که معمولا مطالب ساده راحت تر وارد حافظه بلند مدت شده و با یک یا دو بار مرور بخوبی یادگیری میشوند. مطالب دشوار معمولا نیازمند تجزیه و تحلیل بیشتر و رمزگردانی معنادارتری هستند.
۱۰- هر چند وقت یکبار، در مطالعه خود تنوع ایجاد کنید
یک روشِ عالی دیگر برای اینکه قدرت یادآوری خود را افزایش دهید این است که هر چند وقت یکبار، روند مطالعهی خود را تغییر دهید. مثلا اگر عادت کردهاید موقع مطالعه در جای مشخصی بنشینید، دفعهی بعدی، موقعیّتِ جدیدی را امتحان کنید. اگر بعدازظهرها مطالعه میکنید، هر روز صبح چند دقیقهای را به مرور مطالبی که شب قبل یاد گرفتهاید، اختصاص دهید. با اضافه کردن تجربهها و عادتهای جدید به زمانهای مطالعه، میتوانید از تلاشهایتان نتیجهی بهتری بگیرید و حافظهی بلندمدتتان را به شکل چشمگیری، تقویت کنید.
۱۱. کمی بخوابید
سالهاست که دانشمندان تأکید میکنند، خواب کافی برای یادگیری مطالب جدید و تقویت حافظه، بسیار مهم است. تحقیقات اخیر نشان میدهد که یک چرتِ کوتاه بعد از یادگیری، به شما کمک میکند مطالب را بسیار سریعتر به خاطر بسپارید و بهتر به یاد بیاورید.
بررسیها نشان میدهد که خوابیدن بعد از یادگیریِ مطلب جدیدی به تغییرات فیزیکی در مغز منجر میشود. در این بررسیها مشاهده شده است که در جریانِ فرآیند یادگیری، دندریتهای مغزیِ موشهایی که دانشمندان مانعِ خوابیدن آنها شده بودند، در مقایسه با موشهایی که از خواب کافی برخوردار بودند، رشد کمتری داشته است.
تماس با مرکز مشاوره و رواندرمانی آرامش ماندگار
رزرو وقت مشاوره با مشاور تحصیلی
آدرس: مشهد، بلوار پیروزی، بین پیروزی ۶۴ و میدان حکمت، ضلع غربی میدان، پلاک ۱۲
تلفنهای تماس:
۰۵۱۳۸۶۶۴۷۴۷
۰۹۰۳۰۹۳۴۷۴۷