تنبیه کودکان

تنبیه کودک حتی در خانواده‌هایی که به تربیت صحیح فرزندان‌شان اهمیت می‌دهند، یک شیوه تربیتی محسوب می‌شود. اما اکثر مشکلات خانواده‌ها در ارتباط با فرزندان خود ناشی از عدم آگاهی از شیوه‌های درست تربیتی است.

هر پدر و مادری قوانین خانه و ارزش‌های اخلاقی خاصی را در نظر می‌گیرند و مطابق آن تلاش می‌کنند تا فرزندانشان به آن‌ها پایبند باشند. آن‌ها برای این کار از انواع روش‌های تشویق و تنبیه استفاده می‌کنند. درست است که این روش‌ها می‌تواند در تغییر رفتار فرزندتان تاثیر داشته باشد، اما اگر به شیوه درستی به کار گرفته نشوند، اثرات مخربی خواهد داشت.

شما با عنوان والدین باید بدانید که نقش مهمی در شکل گیری رفتارها و مهارت‌های گوناگون در فرزند خود دارید و می‌توانید به بهداشت روانی او کمک کنید. همچنین باید بتوانید رفتارهای خود را کنترل کرده و با روش‌های سالم تنبیه، رفتاری را در کودک خود اصلاح و یا جایگزین نمایید.

با شرکت در دوره های تربیت فرزند و فرزند پروری صحیح در کلینیک روان شناسی آرامش ماندگار شیوه های صحیح تنبیه و تشویق را بیاموزید و فرزندی با کفایت تربیت کنید.

تنبیه کودک در تربیت نقشی هم دارد؟

تنبیه، یکی از روش‌های تربیتی برای تغییر رفتار است که در واقع برای کاهش یا حذف یک رفتار بد از آن استفاده می‌شود. تنبیه به دو صورت مثبت و منفی از جانب والدین و مربیان برای از بین بردن رفتارهای ناپسند انجام می‌گردد.

البته اصطلاحات مثبت و منفی که در این جا به کار برده‌ایم به معنای خوب یا بد نیست، بلکه به اضافه یا حذف یکسری عوامل اشاره دارد. شما با دریافت مشاوره کودک می‌توانید از اشتباهات رایج تربیتی والدین پرهیز کرده و مناسب‌ترین برخوردها را در مقابل فرزندان‌تان اتخاذ کنید.

تنبیه مثبت کودک

در تنبیه مثبت عامل ناخوشایندی برای کاهش رفتار به کودک ارائه می‌شود. رفتارهایی مانند کتک زدن، داد زدن نمونه‌هایی از تنبیه مثبت هستند زیرا چیزی که برای کودک خوشایند نیست اعمال می‌شود تا او دیگر به رفتار سابق خود ادامه ندهد.

تنبیه منفی کودک

تنبیه منفی در حقیقت همان محروم کردن است. برای مثال کودکی را درنظر بگیرید که مدام اتاقش را به هم می‌ریزد. بسیاری از مادرها برای آنکه این رفتار را کاهش دهند فرزندشان را از چیزی که دوست دارد محروم می‌کنند.

مثلا به او می‌گویند “اگر دوباره این کار را بکنی دیگر از دیدن تلویزیون خبری نیست”، یا “دیگر اجازه بازی با اسباب بازی‌هایت را نداری”. توجه داشته باشید که این نوع تنبیه باعث می‌شود که رفتار کودک برای مدت زمان کوتاهی خاموش گردد و تنبیه شما اثربخشی لازم را نداشته باشد.

شرایط برای تنبیه کودک چگونه باید باشد؟

به دلیل آثاری که تنبیه نامناسب بر کودک می‌گذارد، چگونگی و زمان اجرای یک تنبیه بسیار اهمیت دارد. تنبیه اگر به درستی اعمال شود، مانع از رفتارهای نامناسب کودک می‌شود. برای استفاده از این ابزار تربیتی باید به زمان تنبیه، مقدار تنبیه، نوع تنبیه و شرایط سنی تنبیه شونده توجه کرد. در غیر این صورت ممکن است پیامدهای منفی تنبیه، بیشتر از آثار مثبت آن باشد.

علاوه بر موارد ذکر شده، تنها زمانی مجاز به استفاده از تنبیه هستید که روش‌های تشویق کودکان تاثیری بر رفتار کودک شما نداشته باشد. هنگام استفاده از تنبیه به موارد زیر توجه کنید.

۱- برای انتقام تنبیه نکنید

تنبیه نباید به شکل انتقام درآید. برای مثال مادری که از سر و کله زدن با کودکش خسته شده، صبر می‌کند تا همسرش به خانه آمده و شکایت بچه را بکند. پدر نیز برای به دست آوردن مهر همسر و دادن درسی به کودک، فرزندش را تنبیه می‌کند. مداخله شخصی ثالث میان مادر و فرزند جنبه انتقام و جبهه بندی در رابطه خانوادگی می‌شود.

۲- هدف دار بودن

تنبیه باید برای اصلاح رفتاری خاص و بازداری از رفتارهای نامطلوب باشد. در غیر این صورت تنبیه نه تنها به اصلاح رفتار کمکی نمی‌کند؛ بلکه پیامدهایی منفی در پی خواهد داشت. برای نمونه، تنبیه ممکن است به رفتارهای ناهنجارتری مانند فرار کودکان یا نوجوانان از خانه بیانجامد.

۳- ارائه جایگزین 

بسیار اهمیت دارد که به دنبال رفتاری که شما خواهان کاهش آن هستید، رفتاری را به عنوان جایگزین مطرح کنید. تنبیه بدون آنکه به فرزندتان بگویید چه رفتاری را جایگزین کند تاثیر مثبتی نخواهد داشت.

۴- پنهان بودن تنبیه

در بیشتر موارد تنبیه باید پنهانی صورت گیرد. با تنبیه فرزندتان در جمع احساس حقارت را در او پرورش داده و به عزت نفس او آسیب می‌زنید.

۵- توجه به تفاوت‌های فردی

در زمانی که می‌خواهید تنبیهی بکنید، تفاوت‌های فردی و میزان اشتباه کودک را در نظر بگیرید. شیوه‌ای که تنبیه می‌کنید باید با سن و روحیه فرد متناسب باشد.

برای مثال کودکی را تصور کنید که به بازی‌های کامپیوتری علاقه زیادی ندارد. مادر و پدر او تصمیم می‌گیرند به خاطر درس نخواندن او را تنبیه کنند؛ پس با محروم کردن فرزندشان از بازی‌های کامپیوتری او را ترغیب به درس خواندن می‌کنند. اما این کارشان چندان نتیجه بخش نمی‌باشد، چراکه حذف بازی کامپیوتری برای کودک اهمیت زیادی ندارد

برای اطلاع از برنامه ی دوره های آموزش فرزند پروری صحیح و تربیت فرزند در کلینیک تخصصی آرامش ماندگار با ما تماس بگیرید.