مرکز تخصصی نوروتراپی
نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک یعنی بازخورد از سیستم عصبی(مغز). نوروفیدبک یک روش درمانی است که طی آن با استفاده از ثبت امواج الکتریکی مغز و دادن بازخورد به فرد تلاش میکند که نوعی
خودتنظیمی را به آزمودنی آموزش دهد. بازخورد به طور معمول از راه صدا یا تصویر به فرد ارائه میشود و از این طریق فرد متوجه میشود که آیا تغییر مناسبی را در فعالیت امواج مغزی خود ایجاد کرده است یا خیر.
نوروفیدبک در اصل گونه ای از بیوفیدبک است. در بیوفیدبک با کمک سنسورهای خاص، سیگنال های مربوط به کارکرد قسمت های مختلف بدن ثبت و سپس فیدبک می دهد (مانند ضربان قلب، فعالیت سیستم سمپاتیک، تنفس، فشار خون و غیره).
مثلا فردی که به علت فشار خون بالا دچار عوارض قلب است با کمک بیو فیدبک و سنسورهای آن به فشار خون پایین تری دست پیدا می کند. به این صورت که دستگاه بیوفیدبک فشار خون لحظه به لحظه فرد را از طریق سنسورها نشان می دهد و در طول جلسات درمانی با کمک اصول شرطی سازی فشار خون کاهش می یابد.
نوروفیدبک چگونه اجرا میشود؟
در نوروفیدبک سنسورهایی که الکترود نامیده میشوند بر روی پوست سر بیمار قرارمیگیرند. این سنسورها فعالیت الکتریکی مغز فرد را ثبت و در غالب امواج مغزی (دراغلب موارد به شکل شبیهسازی شده در قالب یک بازی کامپیوتری یا فیلم ویدئویی) به او نشان میدهند. در این حالت پخش فیلم یا هدایت بازی کامپیوتری بدون استفاده از دست وتنها با امواج مغزی شخص انجام میشود.
فرد با دیدن پیشرفت یا توقف بازی و گرفتن پاداش یا از دست دادن امتیاز و یا تغییراتی که در صدا یا پخش فیلم به وجود می آید، پی به شرایط مطلوب یا نامطلوب امواج مغزی خود برده و سعی میکند تا با هدایت بازی یا فیلم، وضعیت تولید امواج مغزی خود را اصلاح کند.
بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک فرآیندی است که شخص را قادر می سازد تا فعالیت های فیزیولوژیـک را در جهت بهبود سلامت و عمل تغییر دهد. دستگاه هـای دقـیـق فعالیت های فیزیولوژیک مانند امواج مغزی عملکرد قـلـب، تنفس و فعالیت های ماهیـچـه ای و دمـای پـوسـت را انداره گیریمی کند. این وسایل به سرعت و دقت اطلاعات را به کاربر بازخورد می دهند. ارائه این اطالعات که معمولا همراه بـا تغییرات در تفکر، هیجانات و رفـتـارهـا اسـت، تـغـیـیـرات فیزیولوژیک مطلوب را به همراه دارد که در طول زمـان، ایـن تغییرات می تواند بدون استفاده از دستگاه ادامه یابد.
بیوفیدبک در درمان میگرن، بـیـمـاری ریـنـود بی اختیاری ادراری موثر است. نوروفیدبـک در درمـان بیماران صرعی افراد مبتلا به کمبود توجه و بیش فعالی،
درمـان وابستـگی به مـواد،افسردگی و اضـطـراب،ارزیابی بعد از آسیب های نورولوژیک ،درد مزمن در افراد مسن به کار می رود.
تی دی سی اس تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمهای (tdcs) چیست؟
یک ابزار ساده در این روش استفاده میشود که با استفاده از الکترودهای بزرگی که روی سر فرد قرار میگیرد، یک جریان الکتریکی پیوسته و خفیف را از سر عبور میدهد. اثربخشی tDCS بستگی به جهت جریان الکتریکی دارد. تحریک آندی میزان فعالیت و برانگیختگی مغز را افزایش میدهد و تحریک کاتدی برعکس، فعالیت را کاهش میدهد. این روش نوعی پردازش بالا به پایین محسوب میشود.
دستگاههای tDCS دستگاههای باتری خور کوچکی هستند که معمولاً کنترل پنلی دارند که بیماران میتوانند دستگاه را با آن برنامهریزی کنند (به عنوان مثال مدت و شدت تحریک را تنظیم کنند). دستگاه الکترودهایی دارد که روی سر قرار میگیرند و توسط گیره یا سربندهایی سر جای خود ثا بت میشوند. هر الکترود توسط یک سیم به دستگاه محرک وصل میشود.
هنگامی که محرک روشن باشد، جریان الکتریکی از دستگاه به الکترود و متعاقباً به مغز وارد میشود. دستگاههای محرک بالینی و تحقیقاتی شامل ویژگیهای بسیاری از جمله مقاومت سنج (ایمپدنس متر) و جریان سنج هستند که کمک میکنند تا بفهمیم تحریک قابل تحمل و ایمن است.
تحریک دیداری شنیداری (AVE) چیست؟
تحریک دیداری-شنیداری Audio-Visual Entrainment روشی است که با تولید پالس های نور و صدا در فرکانس های مشخص به طور تدریجی و ایمن امواج مغزی را به سمت الگوهای مشخصی هدایت می کند و از آن برای بهبود خلق، بهبود الگوهای خواب، افزایش تن آرامی Relaxation و همچنین افزایش عملکرد ذهن استفاده می شود.
نحوه اثرگذاری و مزایای AVE چیست؟
نحوه تاثیر آن بدین صورت است که جریان خون داخل مغز را افزایش داده و همچنین باعث افزایش سوخت و ساز گلوگز می گردد که عملکرد نورون ها را بهبود می بخشد. از این روش در درمان اختلالاتی مانند اضطراب، نقص توجه، اختلال پس از سانحه و دردهای مزمن استفاده شده است.
دستگاه Delight Pro با قابلیت انجام این تحریک دارای ۲۵ حالت از پیش تعریف شده می باشد که در ۵ دسته Energize, Meditate, Brain Brightener, Sleep and Mood Booster قرار گرفته اند. مقدار نور و صدا برای هر یک از این حالت ها قابل تغییر بوده و با استفاده از برنامه DAVID session editor نیز می توان حالت های جدیدی را ایجاد نمود.
CES یا تحریک الکتریکی چیست؟
از دیگر مزایای این دستگاه قابلیت تحریک الکتریکی CES به صورت همزمان می باشد. از این روش در درمان اضطراب، افسردگی، بی خوابی و دردهای مزمن استفاده می شود و از سال ۱۹۷۷ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا FDA قواعد استفاده از آن تنظیم گردیده است.
این قابلیت در دو حالت عمل می کند: تحریک الکتریکی بر اساس فرکانس های مشخص شده در AVE و یا تحریک در فرکانس ۱۰۰ هرتز که در هر دو حالت شدت جریان قابل تنظیم است.