4747 66 38 - 051

آرامش، آگاهی، تغییر مثبت و زندگی بهتر

آرامش مگ؛ مجله اینترنتی آرامش ماندگار

آگاهی، نخستین گــام برای رسیدن به آرامش ماندگار

روانشناس خوب کودک و درمان ناخن جویدن

5/5
جویدن ناخن در کودکان و نوجوانان و حتی افراد بزرگسال نشانه چیست؟

جلال محمودی روانشناس کودک و نوجوان به این سوال اینگونه پاسخ میدهد و توصیه های ذیل را عنوان میکند:

بی شک همه میدانند ریشه این رفتار اضطراب و استرس است. وجود سطحی اضطراب و نیز استرس در انسان ها امری طبیعی و غیر قابل انکار است و نه تنها در روند زندگی فرد خللی ایجاد نمیکند بلکه موجب کمک به بقا و انگیزه ای برای شروع و به پایان رساندن فعالیت های گوناگون روزانه اش است. تصور کنید ما از قبول شدن یا نشدن در دانشگاه هیچ نگرانی و اضطرابی نداشته باشیم، طبیعتا این حالت موجب خواهد شد برای مطالعه و رقابت انگیزه و اقدامی نداشته باشیم. اما همین اضطراب اگر گسترش یابد و در طول تمام شبانه روز همراه ما و در ذهن و روان ما باشد قطعا موجب بروز مشکلات خواب و سایر نشانه های منفی خواهد شد. با توجه به اینکه تمام افراد مبتلا به ناخن جویدن دارای اضطراب بالاتر از سطح نرمال هستند( البته نه به این معنا که همه افراد اضطرابی ناخن جویدن دارند) می توان ارتباط مستقیم این رفتار نامطلوب را با اضطراب و استرس نشانه شناسی کرد. البته کنترل تکانه ضعیف، نشخوارهای فکری، موقعیت های تنش زای محیطی و… می توانند در شروع و تشدید آن موثر باشند.

راهکارهای درمانی ناخن جویدن

معمولا ناخن جویدن در موقعیت های اضطراب آور و ناکامی ها تشدید می یابد و گاهی صرفا عادتی است که در مکان های خاصی مثل جلوی تلویزیون یا مانند آن رخ می دهد. شدیدترین انواع ناخن جویدن در برخی کودکان عقب مانده ذهنی شدید یا مبتلایان به اسکیزوفرنی دیده می شود اما برخی از افراد نیز بدون وجود هیچ نوع اختلال روانی، صرفا به علت یک عادت عصبی به این اختلال مبتلا هستند.

این مشکل به ۲ شیوه قابل درمان است:

۱- رفتاردرمانی( تغییر و اصلاح رفتار)               ۲. دارو درمانی.

دارو درمانی صرفا در موارد بسیار شدید و در کودکان بالای ۷ سال صورت می پذیرد که با داروهای ضد اضطرابی مثل فلوکستین یا داروی هالوپریدول درمان صورت می گیرد. برای اینکه بفهمید کودک شما نیاز به دارو درمانی دارد و به چه میزان و چه داروهایی باید مصرف کند حتما باید به روانپزشک کودک مراجعه کنید.

توصیه ما روانشناسان بیشتر درمان های رفتاری و تغییر و اصلاح رفتار است تا دارو درمانی که خود دارای عوارض و مشکلات بعدی میتواند باشد. در رفتاردرمانی تاکید بر انجام راهکارهایی است که میتواند مانع رفتار شود و یا با همکاری اطرافیان در مدیریت و کنترل این رفتار اقداماتی انجام شود. همچنین به صورت زمینه ای یا ریشه ای تر با تشخیص دقیق و شناسایی عامل استرسور و اضطراب آمیز و تحت جلسات رواندرمانی قرار دادن آن می توان مشکل را به صورت دایمی بهبود بخشید.

در اولین مرحله درمان نقش والدین دارای اهمیت است.

۱- نادیده گرفتن

تا جایی که ممکن است از نادیده گرفتن رفتار استفاده کنند. در مواردی که این رفتار شدید نیست و انگشتان و ناخن های فرزندتان آسیب زیادی ندیده میتوانید از تکنیک نادیده گرفتن استفاده کنید. البته با رعایت این مسئله که با پرت کردن حواس و اجرای رفتار جایگزین بدون اشاره مستقیم مانع رفتار شوید.

۲- جریمه در نظر بگیرید:

این روش معمولا برای کودکان ۳ تا ۷ سال پاسخ میدهد. چرا که سطح رشد اخلاقی کودکان در این سنین در مرحله پاداش و تنبیه قرار دارد. یعنی هر رفتاری که از جانب دیگران مورد تشویق قرار گیرد برای کودک خوب محسوب میگردد و برعکس هر رفتاری که تنبیه یا جریمه شود بعنوان رفتار بد تلقی شده و به مرور زمان حذف میگردد. البته به شرط آنکه اصول آن به درستی رعایت گردد.

۳- محیط امن و آرام فراهم کنید

خانواده و خانه باید امن ترین و آرامشبخش ترین محیط یا مکان در ذهن و روان افراد باشد. هر چه والدین بتوانند این امنیت و آرامش را کاملتر کنند قطعا بروز رفتارها و عادت های مخرب کاهش می یابد.

۴- ایجاد سرگرمی های مفید

این اصل که هر چه کودکان و نوجوانان به سرگرمی های مفیدتر مشغول باشند کمتر گرفتار مسایل حاشیه ای و عادات بد همچون وابستگی به گوشی یا فضای مجازی، بازی های رایانه ای و  در ارتباط با موضوع ما ناخن جویدن میشوند کاملا علمی بوده و منطقی بنظر میرسد.

۵- تقویت رابطه والد-فرزندی

رابطه پدر و مادر با فرزندان آنقدر دارای اهمیت و ارزش بالایی است که اگر این مسئولین اصلی فرزندپروری(والدین) بتوانند ارتباط صمیمی و دوستانه ای توام با اقتداری بدون خشونت و تحکم ایجاد کنند، ما روانشناسان شاهد کمترین مشکلات روانی و رفتاری در افراد خواهیم بود.

اقداماتی که با همکاری کودک میتوان انجام داد:

ناخن جویدن
Little girl looking at camera

۱- فهرستی از زمان و مکان هایی که او به ناخن جویدن دست می زند با کمک کودک تهیه کنیم.

۲- کودک را به آگاهی از وضعیت ظاهری اش هنگام ناخن جویدن تشویق کنیم. مثلا هنگام جویدن ناخن به خود در آینه نگاه کند.

۳- یک مشغولیت دیگر برای دست کودک فراهم کنید. مثلا شی کوچک و قابل حملی در اختیارش بگذارید که هر کجا خواست با خود ببرد. مثل یک توپ لاستیکی، یک تکه خمیر یا… در صورت نیاز، جویدن ناخن، تشویق کنید تا با آن شی بازی کند. گرچه جایگزین برای ناخن توصیه نمی شود ولی گاهی می توان از نی پلاستیکی برای جایگزینی نیاز دهانی کودک استفاده کرد.

۴- در موقعیت های مرتبط با این عادت تغییراتی بدهید. مثلا تنها در صورتی قادر به تماشای تلویزیون است که دست هایش مشغول کاری باشد.

۵- می توان یک عمل رقابتی نیز به کودک آموخت. مثلا در هنگام میل به جویدن ناخن، دست هایش را مشت کند، دسته های صندلی را سه دقیقه محکم بگیرد و ناگهان دستش را شل کند.

۶- استفاده از دستکش یا مخافظ های مخصوص که به محلول های تلخ یا تند آغشته شده باشند.

والدین حتما میدانند که بهبود جو و محیط خانواده و کاهش تنش ها بین اعضای خانواده، آموزش روش ها و مهارت های ابراز وجود و تخلیه سالم هیجانات به فرزندان، کم کردن یا بهینه کردن سطح توقعات و محدودیت ها، حذف رفتارهای پرخاشگرایانه در جریان تنبیه کودک و برقراری ارتباطی صمیمانه بهترین درمان و مسیر برای از بین بردن این مسئله خواهد بود.

تماس با مرکز مشاوره و رواندرمانی آرامش ماندگار

آدرس: مشهد، بلوار پیروزی، بین پیروزی ۶۴ و میدان حکمت، ضلع غربی میدان، پلاک ۱۲

تلفن‌های تماس:
۰۵۱۳۸۶۶۴۷۴۷

۰۹۰۳۰۹۳۴۷۴۷

مشاوره خدمات:

همکاران ما در

واحد پذیرش

پاسخگوی شما خواهند بود

4747 66 38 - 051

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نویسنده:

آرامش ماندگار

آرامش ماندگار